معرفی کامل رشته روانشناسی | بازار کار، شرایط و نحوه پذیرش و ….

تعداد رشته‌های دانشگاهی به قدری زیاد است که هر داوطلبی به راحتی امکان انتخاب یک رشته را برای ادامه تحصیل دارد. داوطلبان با توجه به گروه آموزشی خود می‌توانند رشته‌ دانشگاهی مناسبی انتخاب کنند. یکی از گروه‌های آموزشی در کنکور سراسری، گروه علوم انسانی است. گروه انسانی دارای چند رشته دانشگاهی محبوب و پردرآمد است. اکثر داوطلبان تلاش می‌کنند در رشته‌های پردرآمد و پرطرفدار گروه انسانی تحصیل کنند تا آینده کاری خوبی داشته باشند. یکی از محبوب‌ترین رشته‌های گروه انسانی، رشته روانشناسی است. رشته روانشناسی پس از رشته حقوق یکی از محبوب‌ترین رشته‌های دانشگاهی محسوب می‌شود که طرفداران بسیار زیادی دارد. این رشته گروه انسانی در حالت کلی به مطالعه فرآیندهای ذهنی در رفتار انسان و موجودات زنده می‌پردازد. به عبارت دیگر رشته روانشناسی به طور کامل و جامع رفتار انسان‌ها و علت شکل گیری برخی از فرآیندهای ذهنی در ذهن انسان را بررسی می‌کند.

علم روانشناسی رفتار انسان‌ها را با توجه به شرایط در زمان‌های مختلف بررسی می‌کند. یک تعریف بسیار معروف برای رشته روانشناسی و رشته پزشکی وجود دارد. داوطلبان در رشته پزشکی به مطالعه و بررسی بدن انسان می‌پردازند، اما داوطلبان گروه انسانی در رشته روانشناسی رفتار و ذهن افراد را بررسی می‌کنند. داوطلبان گروه انسانی که به دنبال قبولی در رشته روانشناسی هستند قبل از هر کاری باید اطلاعات کامل و کافی از این رشته تحصیلی داشته باشند. رشته روانشناسی یکی از رشته‌های محبوب دانشگاهی است که داوطلبان گروه تجربی و ریاضی نیز با توجه به شرایط خاص امکان تحصیل در آن را دارند. تیم محتوای حرف آخر در این مطلب به سراغ معرفی رشته روانشناسی می‌رود و اطلاعات کاملی را در مورد شرایط پذیرش در روانشناسی بدون کنکور، درآمد این رشته، معایب و مزایای تحصیل در این رشته، مهاجرت برای رشته روانشناسی و … در اختیار داوطلبان قرار می‌دهد.

معرفی رشته روانشناسی

به بیان ساده، روانشناسی با تمرکز بر دلایل شکل گیری رفتار، به مطالعه فرایندهای ذهنی انسان بر یافته های علمی و تحقیقات حوزه های مختلف روانکاوی می پردازد.

در واقع رفتار انسان مجموعه فعالیت ها و اعمالی است که می توان آنها را مشاهده و اندازه گیری کرد. از جمله این فعالیت ها می‌توان به صحبت کردن، راه رفتن و همچنین فعالیت های ذهنی که نمی شود به صورت مستقیم آنها را دید، اشاره کرد. برخی فعالیت های ذهنی مانند تفکر، ترس و هیجان که از سنین خردسالی تا بزرگسالی همراه انسان است، از جمله این موارد می باشد.

روانشناسی علمی است که نیازهای طبیعی انسان را درک می‌کند و در نظر می‌گیرد و پیچیدگی های زندگی امروز مردم را مطالعه می کند.

یک روانشناس چه وظایفی دارد؟

خالی از لطف نیست که بدانیم یک روانشناس عمدتا چه وظایفی دارد. علاوه بر موارد شرح داده شده پیرامون ویژگی های شخصیتی روانشناسان در ادامه به حیطه وظایف شاغلین در این زمینه کاری مهم اشاره کرده ایم.

راهنمایی

در وهله اول از یک روانشناس انتظار می رود با شنیدن مسائل و مشکلات فرد مراجعه کننده توانایی حل مسئله داشته و بتواند به خوبی راهکار های عملی جهت رفع چالش های روحی و روانی را ارائه دهد. در این مرحله با توجه به اینکه فرد در ذهن خود پرسش هایی دارد در ابتدا به دنبالپاسخ مناسبی از سوی روانشناس است.

مشاوره

همانطور که از اسم مشاوره بر می آید این فرآیند یک عمل دو طرفه بوده و نیاز است تا بین روانشناس و فرد مراجعه کننده تبادل اطلاعات و مشورت صورت گیرد و با بررسی دو جانبه از سوی هر دو به یک راهکار مشخص دست یابند.

روان درمانی

در نهایت با توجه به علم روانشناس به صورت هدفمند روان درمانی صورت می گیرد که این عمل با آموزش و تمرین همراه است. برای مثال در رفع وسواس یا افسردگی الزامی است تا روان درمانی صورت پذیرد.

رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی گرایشی را شامل نمی شود اما در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری گرایش های تخصصی مخصوص به خود را دارد.

دروس رشته روانشناسی

داوطلبانی که قصد انتخاب رشته کنکور در رشته روان شناسی را دارند بهتر است قبل از هر تصمیمی به دروس ارائه شده در طول سال تحصیلی مشاهده و سختی و آسانی آن را با توجه به توانایی خود بسنجند. دروس رشته روانشناسی در طول سال تحصیلی به شرح زیر می باشد:

دروس‌ مشترک‌ در‌ گرایش‌ های مختلف روان شناسی:

روانشناسی‌ عمومی‌، علم‌ النفس‌ از دیدگاه‌ دانشمندان‌ اسلامی‌، آمار توصیفی‌، فیزیولوژی‌ عمومی‌، کلیات‌ فلسفه‌، مبانی‌ جامعه‌ شناسی‌، روان شناسی‌ احساس‌ و ادراک‌، متون‌ روانشناسی‌ به‌ زبان‌ خارجی‌، آمار استنباطی‌، روش‌ تحقیق‌ در روانشناسی‌، روانشناسی‌ فیزیولوژیک‌، روانشناسی‌ تجربی‌، روانشناسی‌ رشد، روانشناسی‌ یادگیری‌، روانشناسی‌ تربیتی‌، روانشناسی‌ اجتماعی‌، روانسنجی‌، انگیزش‌ و هیجان‌، شخصیت‌، آسیب‌ شناسی‌ روانی‌، بهداشت‌ روانی‌، روانشناسی‌ مرضی‌ کودک‌، تاریخچه‌ و مکاتب‌ روانشناسی‌.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ روانشناسی‌ بالینی‌:

کاربرد مقدماتی‌ روش‌ های‌ تشخیص‌ بالینی‌، کاربرد مقدماتی‌ روش‌ های‌ درمان‌، مصاحبه‌، سمینار مسائل‌ روانشناسی‌ بالینی‌ در جهان‌ و ایران‌، پژوهش‌ های‌ عملی‌ در روانشناسی‌ بالینی‌، روانشناسی‌ پویایی‌ گروه‌، کلیات‌ روانپزشکی‌، بررسی‌ مقدماتی‌ نظریه‌ های‌ روان‌ درمانی‌، روانشناسی‌ مشاوره‌ و راهنمایی‌، روانشناسی‌ کودکان‌ استثنایی‌.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ روانشناسی‌ عمومی‌:

طرح‌ها و‌ پژوهش‌ های‌ آزمایشگاهی‌، مقدمات‌ نورو بسیکولوژی‌، ارزشیابی‌ شخصیت‌، روانشناسی‌ مشاوره‌ و راهنمایی‌، روانشناسی‌ هوش‌ و سنجش‌ آن‌، تفکر و زبان‌، روانشناسی‌ پویایی‌ گروه‌، روانشناسی‌ کودکان‌ استثنایی‌، سمینار در مسائل‌ روانشناسی‌ عمومی‌، اختلالات‌ یادگیری‌، روانشناسی‌ جنایی‌، پژوهش‌ های‌ عملی‌ در روانشناسی‌ عمومی‌.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ روانشناسی‌ استثنایی‌:

روانشناسی‌ مشاوره‌ و راهنمایی‌، نظریه‌ ها و کاربرد آزمون‌ های‌ شناختی‌، روانشناسی‌ کودکان‌ تیزهوش‌ و روش‌ های‌ آموزش‌ آن ها، روانشناسی‌ کودکان‌ عقب‌ مانده‌ و روش‌ های‌ آموزش‌ آن ها، اختلالات‌ تکلم‌ و گفتار درمانی‌، روانشناسی‌ تدریس‌ به‌ کودکان‌ ناشنوا، روانشناسی‌ تدریس‌ به‌ کودکان‌ نابینا، متون‌ روانشناسی‌ کودکان‌ استثنایی‌ به‌ زبان‌ های‌ خارجی‌، بهداشت‌ روانی‌ کودکان‌ استثنایی‌ و خانواده‌، زمینه‌ پیشگیری‌ از تولد کودکان‌ عقب ‌افتاده‌، روانشناسی‌ کودکان‌ ناسازگار، روش‌ های‌ تغییر و اصلاح‌ رفتار کودکان‌، سمینار مسائل‌ کودکان‌ استثنایی‌ در جهان‌ و ایران‌، پژوهش‌ های‌ عملی‌ در روانشناسی‌ و آموزش‌ کودکان‌ استثنایی‌.

باید توجه داشت که برای انتخاب رشته روانشناسی فقط آشنایی با کلیت رشته روانشناسی و بازار کار آن نمی تواند تنها معیار داوطلبان کنکور سراسری قرار بگیرد. بلکه علاوه بر این مطالب باید داوطلبان با مقایسه کارنامه کنکور سراسری خود با رتبه های قبولی داوطلبان در کنکور سال های گذشته بتوانند شانس خود را برای قبولی در این رشته بسنجند و فرم انتخاب رشته خود را بر اساس شانس قبولی در انتخاب های خوشبینانه، منطقی و بدبینانه تکمیل نمایند.

فرصت های شغلی و درآمد رشته روانشناسی

در این قسمت به آینده شغلی و بازارکار رشته روانشناسی برای مقاطع دانشگاهی مختلف خواهیم پرداخت.
مقطع کارشناسی

فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی در رشته روانشناسی می توانند در مراکز مختلفی مشغول به کار شوند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

بهزیستی
شهرداری
نیروی انتظامی
سازمان زندان ها
کانون اصلاح و تربیت
بیمارستان ها
مراکز مشاوره
مهد کودک به عنوان مربی مهد
در آموزش و پرورش به عنوان معلم و یا مشاور مدرسه
تاسیس مهد کودک و خانه سالمندان با دریافت مجوز از بهزیستی

بیشتر بدانید: نرم افزار تخمین رتبه کنکور سراسری ۱۴۰۳ با تاثیر ۵۰% معدل کتبی

مقطع کارشناسی ارشد

در رابطه با بازار کار و موقعیت های شغلی رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد نیز لازم است بدانید که بازار کار در این مقطع در گرایش های روانشناسی عمومی، روانشناسی بالینی، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و روانشناسی شخصیت، یکسان است و فارغ التحصیلان می توانند به عنوان کارشناس در مراکز گوناگون از جمله موارد ذکر شده در ادامه مشغول به کار شوند.

بهزیستی
شهرداری
نیروی انتظامی
سازمان زندان ها
کانون اصلاح و تربیت
به عنوان معلم یا مشاور مدرسه در آموزش و پرورش
کلینیک های درمان اعتیاد
کلینیک های درمانی و مشاوره ای و همکاری با روانپزشکان در زمینه های تشخیصی و درمانی
تاسیس کلینیک مشاوره با دریافت مجوز از سازمان نظام روانشناسی

مقطع دکتری

علاقه مندانی که تحصیلات خود را تا مقطع دکتری ادامه می دهند قطعا مشمول امتیازات بیشتری خواهند بود که در آینده کاری آن ها تاثیر گذار است. به عناوین و فرصت های شغلی موجود در مقطع دکتری در ادامه اشاره شده است.

تاسیس مطب و فعالیت به عنوان مشاور و روانشناس
فعالیت در دانشگاه به عنوان عضو هیئت علمی
استخدام در سازمان های دولتی
بهزیستی
شهرداری
نیروی انتظامی
سازمان زندان ها
کانون اصلاح و تربیت
کلینیک های درمان اعتیاد
کلینیک های درمانی و مشاوره ای و همکاری با روانپزشکان در زمینه های تشخیصی و درمانی
تاسیس کلینیک مشاوره با دریافت مجوز از سازمان نظام روانشناسی

در آمد رشته روانشناسی

همانطور که در مقاله ذکر شد این رشته پرطرفدار زمینه های شغلی متفاوتی را در بر می گیرد که به دنبال آن درآمد حاصله برای افراد نیز متفاوت خواهد بود. اما به طور کلی می توان گفت فردی که سابقه کاری قابل توجهی را کسب نموده و صورت شخصی در مطب خود اشتغال دارد امکان کسب در آمد بالاتری را از طریق تعدد مراجعه کنندگان خواهد داشت.

به طور میانگین با توجه عوامل تاثیر گذار از جمله حداقل سابقه کاری، میزان در آمد حاصله حدودا را ۷ میلیون تومان تا بیشتر از ۴۰ میلیون تومان می توان تخمین زد. طبیعی است که در صورت وجود مهارت و تجربه کافی امکان کسب درآمد های بسیار بالاتر فراهم است.

گرایش های رشته روانشناسی

با توجه به این که رشته روانشناسی به صورت مستقل یک علم نسبتا جدید به شمار می رود، گرایش های آن نسبت برخی رشته ها کمتر شناخته می شود.

روانشناسی بالینی، روانشناسی عمومی، روان سنجی، روانشناسی شخصیت، روانشناسی کودک و نوجوان، روانشناسی صنعتی و سازمانی و… گرایش های مقطع ارشد روانشناسی هستند که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم.

انجمن روانشناسی آمریکا تا به حال ۵۳ زمینه مختلف برای رشته روانشناسی معرفی کرده؛ اما با توجه به همه جانبه بودن این رشته و جدید بودن آن، انتظار می رود در آینده ای نه چندان دور بلکه نزدیک، تعداد گرایش های این علم در زمینه های مختلف بیشتر شود.

زیست شناسی، انسان شناسی، جامعه شناسی، فلسفه و… از جمله علومی هستند که در روانشناسی بسیار مهم و کاربردی به حساب می آیند و روانشناسی حرف زیادی برای گفتن در این زمینه ها دارد.

رشته روانشناسی تربیتی

موضوع این شاخه از روانشناسی، کاربرد روانشناسی در یادگیری و آموزش است. چگونگی یادگیری روش های آموزشی سنجش آموزه ها از مواردی است که در این شاخه بحث می شود.

در این گرایش دانشجویان واحدهایی مانند نظریه های انگیزش در آموزش و پرورش، سنجش و اندازه گیری، نظریه ها و روش های آموزش و… را می خوانند.

روانشناسی عمومی

روانشناسی عمومی، پایه علم روانشناسی است. که موضوع آن مطالعه بر روی رفتار احساس انگیزه هوش یادگیری شخصیت اختلالات روانی و… است و مشکلات روان انسان را در این زمینه ها بررسی می کند. این شاخه کل روانشناسی را در بر می گیرد.

روان سنجی

در این گرایش آزمایش های روان شناسی به عدد و رقم تبدیل می شود. پدیده های روانی انسان از حالت کیفی به کمی تبدیل می شود و نتیجه عدد و رقمی است که می توان آنها را با هم مقایسه کرد.

این روانشناسان با تفسیر و نمره دادن به تست های هوش و شخصیت شناسی و… به سازمان ها کمک می کنند تا افراد لایق را استخدام کنند.

روانشناسی بالینی

این گرایش یکی از شاخه های علم روانشناسی است، که با بررسی و تحقیق به درک، پیش بینی و درمان هر چه بهتر ناتوانی ها، ناهنجاری ها و همچنین آشفتگی های روانی زیست شناختی و روان شناختی فردی و اجتماعی کمک می نماید.

این علم در مقیاس وسیع به بررسی جمعیت های مورد مطالعه می پردازد. این رشته در زمینه های مختلف نظیر پژوهش، مشاوره، مداخله و درمان، مدیریت و دیگر موارد به منظور تشخیص و درمان بیماری ها و همچنین پژوهش درباره آنها نقش آفرینی می کند.

روانشناسی کودک و نوجوان

این افراد، روانشناسان تحصیلی و تربیتی هستند که با گذراندن دوره های در زمینه نمو کودک، آموزش و پرورش و روانشناسی بالینی به مطالعه مسائل مربوط به کودکان و مشکلات هیجانی و آموزشی آنها در دوران تحصیل می پردازند.

روانشناسی صنعتی و سازمانی

پونزروانشناسی سازمانی، اهداف زیر را دنبال می کند:

گزینش مناسب ترین افراد برای جایگاه شغلی خاص و نگهداری آن

طراحی ساختارهایی برای افزایش همکاری و بهتر شدن کار گروهی

بهبود ارتباط انسان با ماشین

رشته آموزش و پرورش کودکان استثنائی

هدف این رشته پرورش کودکان استثنایی از کودکان تیزهوش تا عقب ماند و دارای نقص عضو است. در این شاخه برای کودکان زمینه هایی برای رشد فراهم می شود تا توانایی های ذهنی آنها شکوفا شود.

دانشجویان این شاخه دروسی مانند روانشناسی بالینی کودک، اصول و روش های آموزش و پرورش عقب ماندگان ذهنی، بازپروری حرکتی و… را می خوانند.

گرایش روانشناسی اسلامی

این گرایش مفاهیم روانشناسی را از دیدگاه اسلامی بررسی می کند. در واقع تلفیق دو دیدگاه کلاسیک و اسلامی این رشته را پدید آورده است.

روانشناسی اجتماعی

در این گرایش رفتارهای اجتماعی انسان ها موضوع مطالعه است.
بهداشت روان

فارغ‌التحصیلان این رشته با استفاده از علوم رفتاری و روانشناختی به ارتقا سطح سلامت روان افراد خانواده ها کمک می کنند.

تفاوت میان رشته روانشناسی و روانپزشکی

گاهی ممکن است این دو رشته با یکدیگر اشتباه گرفته شوند و یا افراد ندانند در چه مواقعی به روانشناس و چه زمانی به روانپزشک مراجعه نمایند. به همین منظور بهتر است نگاهی به ویژگی های این دو رشته بیندازیم تا با تفاوت در ورود به هر رشته و حیطه تشخیص و درمان آن ها بیشتر آشنا شویم.

روانپزشکی

ورود از طریق شرکت در آزمون تخصص پزشکی
طول دوره تحصیل ۴ الی ۵ ساله
بررسی و تشخیص بالینی مشکلات روانی
درمان به کمک دارو، شوک الکتریکی یا نور درمانی

روانشناسی

یک رشته مستقل در دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری
طول دوره تحصیل ۴ ساله در مقطع کارشناسی، ۲ سال در مطقع ارشد و ۴ سال در مقطع دکتری
بررسی نحوه تفکر، عملکرد و رفتار و مطالعه بر روی ریشه محیطی عامل مشکلات روانی
درمان کمک روش های روان درمانی از جمله بازی درمانی، رفتار درمانی و…

آیا امکان ورود به تخصص روانپزشکی از رشته روانشناسی وجود دارد؟

با توجه به شباهت نسبی این دو رشته یعنی روانشناسی و تخصص روانپزشکی ممکن این سوال پیش آید که آیا امکان ورود به حیطه پزشکان روان درمان با این رشته وجود دارد یا خیر؟ همانطور که می دانید قبولی در رشته روانپزشکی نیازمند شرکت در آزمون تخصص پزشکی می باشد که تنها دانش آموختگان رشته دکتری عمومی پزشکی امکان شرکت در آن را دارند.

نحوه ورود به رشته روانشناسی

امکان ورود به رشته روانشناسی همانند سایر رشته ها، از طریق شرکت در کنکور سراسری ۱۴۰۲ فراهم است اما علاوه بر این، علاقه مندان می توانند از طریق روش های بدون کنکور نیز تحصیلات خود را در این رشته ادامه دهند، در ادامه به توضیح راه های ورود به روانشناسی پرداخته ایم.

پذیرش با کنکور

یکی از راه های ورود به رشته روانشناسی کسب رتبه قبولی لازم از طریق کنکور سراسری است. داوطلبان کنکور در صورتی که حد نصاب نمره قبولی را برای انتخاب این رشته داشته باشند می توانند پس از مطالعه دفترچه انتخاب رشته کنکور ۱۴۰۲ از کد رشته محل ها آگاهی یافته و با اولویت بندی مناسب مراحل آن را به انجام برسانند.

پذیرش بدون کنکور

پذیرش بدون کنکور رشته روانشناسی ۱۴۰۲ به جز دانشگاه های سراسری در نوبت های روزانه و شبانه ( که پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد آن هم با سهمیه استعداد درخشان دارد)، در سایر دانشگاه ها و مراکز علمی امکان پذیر است که در ادامه به آن ها اشاره شده است.

دانشگاه علمی کاربردی
دانشگاه پیام نور
موسسات غیر انتفاعی
پردیس های مجازی و پردیس های خود گردان
دانشگاه آزاد

لازم به ذکر است، ثبت نام دانشگاه علمی کاربردی تنها در مقاطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته، دانشجو می پذیرد که شرط آن داشتن مدرک دیپلم بوده و درصورتی که دیپلم، مربوط به نظام قدیم باشد، وجود مدرک پیش دانشگاهی نیز ضروریست.

همچنین پذیرش دانشجو در مقاطع کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته دانشگاه آزاد، پیام نور و پردیس ها مشابه دانشگاه علمی کابردی است. برای اطلاع از جزئیات شیوه پذیرش بدون کنکور دانشگاه آزاد می توانید روی لینک آن کلیک کنید.

بیشتر بدانید: مهمترین تغییرات کنکور سراسری ۱۴۰۳ | نحوه برگزاری، زمان، شرایط و…

ورود از رشته های تجربی و ریاضی

برخلاف تصوری که در میان داوطلبان وجود دارد و آن هم این است که پذیرش روانشناسی تنها از طریق رشته انسانی امکان پذیر است، داوطلبان کنکور ریاضی و تجربی ۱۴۰۲ نیز می توانند در انتخاب رشته خود، کد رشته محل مربوط به این رشته را در اولویت های خود قرار داده و شانس پذیرش را امتحان کنند.

در این مقاله شما را با گرایشات این رشته در دانشگاه و همچنین آینده کار آن آشنا کنیم. اگر می خواهید به تحصیل در این رشته بپردازید و سوالاتی از قبیل زمان ثبت نام، شرایط و نحوه پذیرش و … در مورد آن دارید می توانید با کارشناسان و مشاوران تحصیلی آرکا صحبت کنید. برای مشاوره تلفنی میتوانید با مرکز مشاوره آرکا تماس بگیرید.

کارشناسان مرکز مشاوره آرکا در کلیه مراحل ثبت نام، ادامه تحصیل، انتخاب رشته و … در تمام رشته های داشگاه فرهنگیان و…، همراه متقاضیان بوده و از طریق سیستم مشاوره تلفنی، پاسخگوی سوالات و شبهات در کلیه زمینه های تحصیلی و شغلی می باشند.