رشته گیاه پزشکی یکی از رشته های بسیار خوب برای افرادی باشد که به گیاهان علاقه مند بوده و روی آنها تحقیق و پژوهش انجام دهند. در واقع برای اینکه بتوانید در این رشته موفق شوید باید پایه قوی داشته باشید و همچنین در ادامه شما را با انواع گرایش های این رشته آشنا خواهیم کرد.
معرفی کلی رشته گیاه پزشکی
برای اینکه بتوانید در انتخاب رشته و شغل خود موفق باشید باید سعی کنید عوامل متفاوتی را مانند ویژگی های شخصیتی، استعدادهای خود، سلیقه ها و مهارتها و همچنین نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید و شرایط خانوادگی و جامعه و همچنین شرایط اقتصادی را نیز در نظر بگیرید و در غیر این صورت می توانید انتخاب موثر و خوب داشته باشید. شناخت درست شخصیت خود می تواند زمانبر باشد از این رو اگر عاشق گیاهان و پرورش آنها در خانه هستید و از کار کردن در محیط های کشاورزی لذت می برید انتخاب شغل گیاه پزشکی برای شما بسیار مناسب می باشد و این را در نظر داشته باشید که در کنار علاقه باید مهارت های لازم برای به موفقیت رسیدن را نیز به کار بگیرید.
توانایی های لازم و استعدادهای رشته گیاه پزشکی
۱. به طبیعت علاقه‌مند باشد و بتواند زمان زیادی را در مزارع، زمین کشاورزی یا گلخانه بگذراند.
۲. داشتن حافظه قوی و پشتکار فراوان برای به خاطر سپردن و مسلط شدن بر اسامی فارسی، محلی و لاتین آفات، انگل‌ها، باکتری‌ها، ویروس‌ها، حشرات، قارچ‌ها و بیماریهای گیاهی حاصل از آنها.
۳. علاقه به کشاورزی و حشره‌شناسی، چون رشته گیاه پزشکی عمدتا مربوط به آفات گیاهی مانند حشرات زیان آور است و برای مبارزه کردن با آنها، مطالعه و بررسی بیولوژی آفات ضرورت دارد.
۴. توانایی تحلیل حجم زیادی از اطلاعات
۵. توانایی حل مسئله و خلاقیت در آن
۶. توانایی محاسباتی و آماری
۷. برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی فعالیت‌ها، یک گیاه‌شناس باید بتواند با در نظر گرفتن تمامی اولویت‌های حیات در مزرعه یا زمین کشاورزی، به مبارزه با مشکلات و بیماریهای گیاهان بپردازد.
۸. قدرت جسمانی مناسب برای کار و تحقیق در مزارع و زمین‌های کشاورزی
۹. علاقه‌مند و پیگیر بودن برای آگاهی از پیشرفت‌های روز دنیا در زمینه آفات و بیماریهای گیاهی و تکنولوژی‌های جدید تشخیص، کنترل و مبارزه با آنها
۱۰. علاقه‌مند به مباحث زیست محیطی
۱۱. دقت و توجه به جزییات، به گیاه پزشک کمک می‌کنند که سریع و دقیق‌تر مشکلات گیاهان را شناسایی کند.
۱۲. به تحقیق و پژوهش علاقه داشته باشد.
۱۳. صبر و حوصله فراوان، گاهی ریشه‌یابی کردن مشکل گیاهان به آسانی و سرعت نیست و باید مدت‌ها وقت صرف شود تا بتوان علت را پیدا کرد.
۱۴. توانایی کار در تنهایی، زیرا ممکن است یک گیاه‌پزشک ساعت‌ها وقت را در آزمایشگاه یا زمین‌های زراعی به تنهایی صرف مطالعه کند.
۱۵. و …
فارغ التحصیل رشته گیاه پزشکی در چه کارها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟
هدف از ایجاد این رشته، تربیت کارشناسانی است که علاوه بر معلومات کشاورزی، فنی و زیست شناسی، برای آشنایی با ارگانیسم‌هایی که آفت گیاهان هستند، بیماری‌ها و سایر مشکلات گیاهی را طی دوره‌های تئوری و عملی آموزش ببینند و با روش‌های حفظ و نگهداری از محصولات کشاورزی آشنا شوند.
عمده وظایف یک فارغ‌التحصیل رشته گیاه پزشکی
۱. تشخیص نوع آفت و سایر عوامل بیماری‌زا در گیاهان زراعی، باغی، زینتی، جنگلی، مرتعی یا فرآورده‌های گیاهی
۲. کاهش منطقی و مصرف بهینه آفت‌کش‌ها و سموم کشاورزی
۳. استفاده از سموم و آفت‌کش‌های سازگار با طبیعت
۴. جلوگیری از هدر رفت منابع مالی و کاهش هزینه تولید
۵. افزایش سطح دانش عمومی کشاورزاندر مورد مشکلات زمین‌های زراعی
۶. جلوگیری از تخریب و هدررفت منابع آب، خاک و گیاهان
۷. به‌کارگیری روش‌های مفید در ممانعت از ایجاد گونه‌های مقاومت به سموم و آفت‌کش‌ها، با کنترل روش‌های مبارزه
۸. انجام کارهای تحقیقاتی بر روی عوامل زیان‌آور محصولات کشاورزی
۹. اجرای پژوهش‌های گیاه پزشکی با استفاده از روش‌های نوین و بهینه
۱۰. جمع آوری، شناسایی و رده بندی آفات نباتی
۱۱. شناسایی، تحقیق و بررسی در مورد کارایی و تکثیر عوامل بیولوژیک و طبیعی برای مبارزه بیولوژیک علیه آفات
۱۲. شناخت تأثیرات باقیمانده سموم کشاورزی روی محصولات
۱۳. ایجاد تکنیک‌های جدید و مفید سم پاشی
۱۴.آزمایش سموم و آفت‌کش‌های جدید
۱۵. شناخت بیولوژیک و زیست‌بوم گیاهان و عصاره‌گیری از آنها برای استفاده در زمینه کنترل عوامل زیان‌آور
مهندسین گیاه پزشکی کجاها میتوانند استخدام شوند:
۱. تدریس در دبیرستان‌های کشاورزی
۲. کارشناس اجرایی یا تحقیقاتی در مراکز پژوهشی و کشاورزی
۳. مدیر و مجری امور حفظ نباتات در موسسات دولتی یا خصوصی
۴. همکاری در کادر آموزشی به عنوان مدرس یا تحقیقاتی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی برای فارغ‌التحصیلان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری گیاه پزشکی
۵. کار در مراکز آموزشی (مانند هنرستان‌ها، دانشکده‌ها، آموزشکده‌ها و مراکز آموزش کشاورزی)
۶. استغال در مراکز پژوهشی ( مانند مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی (آفات و بیماریهای گیاهی) و بخش‌های وابسته به آن در مراکز استانها)
۷. سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری و مراکز وابسته به آن
۸. ادارات منابع طبیعی استانها
۹. سازمان بوستان‌ها و فضای سبز استانها و شهرستان ها
۱۰. سازمان حفاظت از محیط زیست و مراکز وابسته به آن
۱۱. شرکت‌های توزیع کود و سموم
۱۲. مراجعه و بازدید از مزارع، باغ ها، انبار و سیلوها
۱۳. و …
گرایش های رشته گیاه پزشکی
در این بخش به معرفی رشته گیاه پزشکی پرداختیم و شما نیز باید بدانید که این رشته می تواند گرایش های دیگری را نیز داشته باشد و این گرایش ها عبارتند از :
حشره شناسی کشاورزی
بیماری شناسی گیاهی
بیماری شناسی گیاهی و بیماریهای قارچی در گیاهان
نما تولوژی گیاهی
ویروس شناسی گیاهی
دروس رشته دانشگاهی گیاه پزشکی چیست ؟
تعداد کل واحدها ی تحصیلی در این رشته ۱۴۰ واحد درسی می باشد و برای دریافت مدرک کارشناسی باید این ۱۴۰ واحد درس گذرانده شود. این دروس شامل : ۲۰ واحد دروس عمومی، ۳۷ واحد دروس علوم پایه، ۳۴ واحد درسی دروس اصلی، ۴۴ واحد درسی دروس الزامی و ۵ واحد دروس اختیاری می باشد. در ادامه به برخی از دروسی که باید گذرانده شود اشاره شده است.
آبیاری عمومی، آفات انباری، آفات مهم درختان میوه، آفات مهم گیاهان زراعی، آفات و بیماریهای مهم گیاهان زینتی، آفات و بیماریهای گیاهان جنگلی، آمار و احتمالات، اصلاح مبارزه با آفات و بیماری های گیاهان، اصول اصلاح نباتات، اصول تبدیل و نگهداری فرآورده‌های کشاورزی، اصول ترویج و آموزش کشاورزی، اصول رده بندی حشرات، حشرات گرده افشان و زنبور عسل، بیماری های ویروسی و باکتریایی گیاهان، خاک‌شناسی عمومی، ژنتیک، میکروبیولوژی عمومی، باغبانی عمومی، اکولوژی، بیوشیمی عمومی، شیمی آلی، قارچ شناسی، کنه شناسی، هوا و اقلیم شناسی و … .
بازار کار و درآمد رشته دانشگاهی گیاه پزشکی چگونه است ؟
درآمد رشته دانشگاهی گیاه پزشکی به محلی که در آن مشغول به کار است بستگی دارد. مراکز دولتی یا خصوصی حقوق های متفاوتی را برای این رشته در نظر می گیرند. اگر در پروژه های دولت مشغول به کار شوند، در ازای هر بازدید و بر اساس هر محصول تعرفه ای خاص از قبل تعریف شده است که طبق همان تعرفه حقوق می گیرند. این قرارداد ها می توانند به صورت دوره ۶ ماهه بوده و درآمد قابل قبولی داشته باشند. اگر گیاه پزشک به طور خصوصی کار کند نیز درآمد متفاوتی می تواند داشته باشد و میزان درآمدش تا حد زیادی به مهارت و ارتباط اجتماعی خوب با مراجعین وابسته می باشد.
دانشگاه های دولتی که رشته گیاه پزشکی را دارند؟
فردوسی مشهد* صنعتی اصفهان صنعتی شاهرود
دانشگاه تبریز علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان تهران (محل تحصیل کرج)
دانشگاه بیرجند دانشگاه ارومیه دانشگاه شهرکرد
دانشگاه رازی کرمانشاه دانشگاه شیراز دانشگاه باهنر کرمان
دانشگاه زنجان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری دانشگاه گیلان – رشت
دانشگاه هرمزگان – بندرعباس (محل تحصیل میناب) دانشگاه مراغه دانشگاه بوعلی سینا – همدان
دانشگاه تهران دانشگاه زابل – پاکدشت دانشگاه محقق اردبیلی – اردبیل
دانشگاه شهید مدنی آذربایجان – تبریز دانشگاه یاسوج دانشگاه شهید چمران اهواز
مجتمع آموزش عالی سراوان دانشگاه ولی عصر (عج) – رفسنجان دانشگاه کردستان – سنندج
دانشگاه ایلام دانشگاه جیرفت دانشکده خلیج فارس – بوشهر (محل تحصیل حومه برازجان)
دانشگاه لرستان – خرم آباد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین – ملاثانی اهواز –
امکان ادامه تحصیل در رشته گیاه پزشکی در داخل ایران چگونه است؟
فارغ‌التحصیلان کارشناسی گیاه پزشکی، میتوانند در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری ادامه تحصیل بدهند. رشته گیاه پزشکی در زیر مجموعه تجربی قرار دارد و در مقطع کارشناسی و از طریق آزمون سراسری، در دانشگاه‌های دولتی روزانه، نوبت دوم (شبانه)، غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد ارائه می‌شود. همچنین رشته گیاه پزشکی بدون کنکور (بر اساس سوابق تحصیلی) نیز دانشجو پذیرش می‌کند که شرایط خاص خود را دارد.
نکته: از تمامی رشته‌های ارشد میتوان در آزمون دکتری گرایش بیماری شناسی گیاهی شرکت کرد.
بهترین دانشگاه های گیاه پزشکی
امکان ادامه تحصیل در رشته گیاه پزشکی در خارج از کشور به چه صورت است؟
در خارج از کشور دانشگاه‌های متعددی رشته گیاه پزشکی را در مقطع کارشناسی تا دکتری و معمولا در دپارتمان زیست شناسی ارائه می‌کنند. از جمله معروف‌ترین آنها میتوان به دانشگاه‌های زیر اشاره نمود:
در آمریکا:
(University of California at Davis (UCD: دارای گرایش‌های متعدد از قبیل اقتصاد کشاورزی، گیاه پزشکی و مهندسی آب
(University of California at Riverside (UDR
در استرالیا: دانشگاه کوینزلند
ثبت نام رشته گیاه پزشکی بدون کنکور ۱۴۰۲
داوطلبانی که قصد ادامه تحصیل در رشته گیاه پزشکی بدون آزمون را دارند میتوانند ثبت خود را در دانشگاه های دولتی، آزاد، پیام نور و علمی کاربردی انجام دهند.
کارشناسان مرکز مشاوره آرکا در کلیه مراحل ثبت نام، ادامه تحصیل، انتخاب رشته و … در رشته گیاه پزشکی، همراه متقاضیان بوده و از طریق سیستم مشاوره تلفنی، پاسخگوی سوالات و شبهات در کلیه زمینه های تحصیلی و شغلی می باشند.
