طراحی لباس و مد یک زمینه هیجان انگیز و به طور مداوم در حال تکامل است. طراحی لباس و مد هنر بکارگیری طراحی، زیبایی شناسی و زیبایی طبیعی برای لباس و لوازم جانبی آن است.طراحی لباس تحت تأثیر نگرش های فرهنگی و اجتماعی قرار دارد و در طول زمان و مکان متنوع است. طراحان لباس، در طراحی لباس و لوازم جانبی مانند دستبند و گردنبند به روش های مختلفی کار می کنند. بنابراین طراحی مد، هنر استفاده از طراحی و زیبایی شناسی در تولید پوشاک، کیف،کفش و زیورآلات است.
طراحی مد متاثر از فرهنگها و آداب و رسوم جوامع مختلف بوده و به اندازه همین تفاوتها دارای تنوع بالایی است. با توجه به لزوم ارتقای سطح کیفی و کمی طراحی و تولید لباس در کشور، تربیت نیروی انسانی کارشناس و کارآمد مورد نیاز کارخانجات و واحد های تولیدی پوشاک امری بسیار ضروری است .بنابراین هدف این رشته تربیت افرادی است که با در نظر گرفتن نیازهای طراحی و بهره گیری از ماشین آلات موجود بتوانند نیازهای طراحی لباس، طراحی الگو ، برش و دوخت را در تولید برطرف سازند.
گرایش طراحی لباس به آموزش طراحیکاربردی و طراحی مد میپردازد که در این میان طراحی کاربردی شامل طراحی لباس مشاغل و گروههای مختلف جامعه مثل ورزشکاران، قوای سه گانه ارتش و مواردی از این قبیل میشود و طراحی مد نیز جنبه فانتزی دارد.
رشته طراحی و دوخت در هنرستان
رشته های طراحی و دوخت یکی از رشته های هنرستان و زیر مجموعه گروه هنر در شاخه فنی و حرفه ای است گروه هنر در شاخه فنی و حرفه ای شامل ۱۲ رشته به نام گرافیک، فتوگرافیک، نقشه کشی معماری، معماری داخلی، طراحی و دوخت، سینما، نمایش، نقاشی، موسیقی، صنایع دستی، انیمیشن و تولید برنامه های تلویزیونی است. دانش آموزانی که به زمینه های هنر علاقه مند هستند می توانند در یکی از این ۱۲ رشته در هنرستان ها تحصیل کنند. به جز رشته گرافیک و نقشه کشی معماری که در هنرستان های زیادی ارائه می شود ۱۰ رشته ی دیگر به خاطر خاص بودنشان، در تعداد هنرستان محدودی ارائه می شوند
رشتههای مشابه به رشته طراحی لباس
۱- طراحی و دوخت: تمرکز این رشته بیشتر روی دوخت و خیاطی مانند مثل نازکدوزی، ضخیم دوزی و دوخت های تکمیلی مثل لباس عروس و لباس شب می باشد.
۲- طراحی پارچه: تمرکز این رشته روی طراحی پترنهای پارچه، نقشها و انواع چاپ برروی پارچه است.
رشته طراحی و دوخت مناسب چه کسانی است؟
طراحی لباس نوعی هنر است که نقش بسیار مهمی را در تولید انواع پوشاک دارد. طراحی لباس باید هم کاربردی و هم از نظر زیباشناسی مناسب و چشمنواز باشد و طراحی لباس، هنر کار با پارچهها ، انواع سبکها، رنگها و روشها را برای تولید پوشاک به کار ببرد و طراحی و دوخت ارتباط مستقیمی با طراحی مد دارد. این رشته مناسب افرادی است که به کارهای فنی علاقهمند هستند زیرا این رشته به فعالیت بدنی و فکری زیادی نیاز دارد و شخص باید به کار خیاطی و طراحی و هنرهای مرتبط با آن، علاقهمند باشد.
رشته طراحی و دوخت یکی از رشتههای کاربردی به شمار میآید و هدف آن تربیت افرادی است که با درنظر گرفتن نیازهای طراحی و بهرهگیری از ماشینآلات موجود بتواند نیازهای طراحی لباس، طراحی الگو، برش و دوخت را در تولید برطرف سازد. علاوه بر این، موارد زیر نیز از ویژگیهای افراد علاقهمند به حضور در رشته طراحی و دوخت ذکر میشود.
مهارت طراحی خوب
خلاقیت
مهارت نوآورانه
مهارت مشاهده برای جست و جوی جزئیات
روحیه رقابتی
مهارت های ارتباطی خوب
تحلیل و پیش بینی علایق و سلایق مردم در حوزه ی مد و لباس
واحد های درسی رشته طراحی لباس در دانشگاه
مجموع واحدهای دوره کارشناسی پیوسته رشته طراحی لباس ۱۳۲ واحد و به شرح زیر است:
۲۱ واحد آن عمومی که مصوب شورای عالی برنامه ریزی است و هر واحد نظری معادل ۱۶ ساعت و هر واحد عملی آزمایشگاهی معادل ۳۲ ساعت و هر واحد کارگاهی معادل ۴۸ ساعت است.طول دوره ۴ سال بوده و برنامه های درسی آن در ۸ نیمسال طراحی شده است. طول هر نیمسال تحصیلی ۱۶ هفته آموزش کامل است.
گرایشهای رشته طراحی و دوخت برای ادامه تحصیل چه هستند؟
گرایشهای مختلف رشته طراحی و دوخت در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در ادامه آورده شدهاند.
کاردانی
طراحی و دوخت
طراحی پوشاک
کارشناسی
تکنولوژی طراحی و دوخت
طراحی لباس
کارشناسی ارشد
طراحی پارچه و لباس
هنرهای سنتی
گرایشهای متنوعی برای کارشناسی ارشد وجود دارد. طراحی لباس زنان، طراحی لباس مردان، طراحی لباس کودکان، مدیریت طراحی مد، طراحی مد و تکنولوژی از جمله این گرایشها به شمار میآیند اما اکثر واحدهای درسی این رشته در بیشتر گرایشها مشترک هستند.
دکترا
دانشجویانی که تمایل دارند تحصیلات خود را تا مقطع دکترا ادامه دهند میتوانند علاوه بر رشته طراحی لباس، در رشته های مد و نساجی، مدیریت پوشاک، مد و پوشاک ادامه تحصیل دهند. در این دوره، دانشجویان بیشتر به تحقیق و پژوهش در زمینه صنعت مد و طراحی لباس میپردازند. آنها وضعیت بازار مد و لباس را ارزیابی میکنند و به دنبال پیدا کردن روشهای جدیدی برای ایجاد تحول در صنعت طراحی و پوشاک هستند.
در دوره دکترا دانشجویان باید در پروژههای عملی مربوط به برندهای مختلف دنیای مد شرکت و به عنوان یک طراح لباس فعالیت کنند. دانشجویان در دوره دکترا طراحی لباس مطالب زیادی را در مورد طراحی پوشاک، منسوجات، مدیریت مد، بازاریابی و اقتصاد فرا میگیرند تا آمادگی لازم برای فعالیت در دنیای مد را بدست آورند.
دروس رشته طراحی لباس در دانشگاه
لیست دروس مربوط به هر دسته را در جدول زیر آوردهایم.
دروس عمومی | معارف اسلامی، اخلاق و تربیت اسلامی، انقلاب اسلامی و ریشههای آن، تاریخ اسلامی، متون اسلامی، فارسی، زبان خارجی، تربیت بدنی |
دروس پایه | طراحی، مبانی هنرهای تجسمی، آشنایی با هنر در تاریخ، آشنایی با هنرهای سنتی، آشنایی با هنرهای معاصر، عکاسی پایه، هنر و تمدن اسلامی |
دروس تخصصی | طراحی لباس، الگوسازی، دوخت، نمایش مد، سایزبندی، الگوسازی و دوخت لباس کودک، طراحی لباس کودک و نوجوان، زبان تخصصی، کارآموزی، پروژه |
دروس اصلی | تاریخ پارچه و نساجی، تاریخ پوشاک ایران، تاریخ پوشاک جهان، شناخت الیاف و پارچه، دوخت سنتی، کاربرد رایانه در طراحی لباس، کاربرد رایانه در طراحی الگو، الگوسازی روی مانکن، بررسی آثار طراحان لباس، روش تحقیق، مدیریت تولید، بافت پارچه، چاپ پارچه، طراحی لباس مقدماتی، جامعهشناسی هنر، آشنایی با پارچه و لباسهای سنتی، عفاف و حجاب |
دروس انتخابی | هندسه نقوش، نمادشناسی، کاربرد رنگ و پارچه در طراحی لباس، طراحی الگو در بخش صنعت، عکاسی، تجزیه و تحلیل آثار هنری، مبانی رایانه، طراحی لباس آقایان، الگوسازی لباس آقایان |
فارغ التحصیل رشته طراحی و دوخت در چه کارها و صنایعی میتواند شاغل شود؟
موقعیتهای شغلی برای رشته طراحی و دوخت در ادامه، آورده شده است.
۱. تاسیس آموزشگاه آزاد فنی و حرفهای طراحی و دوخت
۲. طراحی گرافیک
۳. مهندسی نساجی
۴. طراحی پارچه
۵. هنر تبلیغات و بازاریابی
۶. تصویرسازی
۷. طراحی صنعتی با ماشین آلات برش و دوخت
۸. مزونداری
۹. دوخت و دوز به صورت شخصی و تولید انبوه
۱۰. طراحی
۱۱. الگوساز
۱۲. کارگاههای تولیدی
۱۳. مدرس
۱۴. موسسه مد و لباس
۱۵. خانه مد
۱۶. به عنوان الگوساز و طراح برای برندها و تولیدیها
۱۷. صنعت مد
۱۸. وزارت فرهنگ و ارشاد
تفاوت کنکور هنر و رشته های گروه هنر در شاخه فنی و حرفه ای
خیلی از دانش آموزان رشته های هنر شاخه فنی و حرفه ای را با کنکور سراسری هنر اشتباه می گیرند، کنکور سراسری هنر هرساله در تیرماه برگزار می شود هر دانش آموز با هر نوع دیپلمی می تواند در این آزمون ثبت نام و شرکت کند کنکور هنر یک آزمون شناور بین تمام دانش آموزانی هست که دیپلم دارند. رشته های هنر در شاخه فنی و حرفه ای شامل ۱۲ رشته است که طراحی و دوخت یکی از آنهاست.
شرایط انتخاب رشته طراحی و دوخت در فنی و حرفهای و هنرستان
شرایط ورود به شاخه هنر فنی و حرفهای عبارتند از موارد زیر:
- کسب نمره لازم در فرایند هدایت تحصیلی
۲. نتایج مثبت آزمونهای مشاورهای برای ورود به حوزه طراحی لباس
۳. مجموع سه نمره خرداد یا شهریور دروس ریاضی، تجر بیو حرفه و فن در سه پایه متوسطه اول، بدون محاسبه ضریب کمتر از ۳۰ نباشد.
۴. حداقل نمره ۱۰ در درس ریاضی ۱
۵. حداقل مجموع نمره ۱۲۰ و حداقل معدل ۱۲ در دروس مرتبط با رشته طراحی لباس در متوسطه اول (بدون احتساب نمره کارگاه خود اتکایی)
بازار کار رشته طراحی و دوخت لباس
مد و پوشاک همواره در سراسر تاریخ مورد توجه مردم بوده است. گرچه در مقاطعی از زمان این حوزه با افت و خیزهایی همراه بود اما باید توجه داشت که این صنعت همواره مورد توجه جامعه بوده و پیشرفتهای شگرفی را تجربه کرده است. بازار کار این رشته چه در ایران و چه در خارج از ایران متغیر است. معمولاً رشته طراحی و دوخت بازار کار خوبی دارد چراکه در سالهای اخیر، توجه به تولید داخلی بیشتر شده است. بازار کار در زمینه الگوسازی نیز متقاضی زیادی دارد و و الگوسازی در نرمافزار هم بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. طراحان مد و لباس در کشور ما با مسائل و مشکلاتی رو به رو هستند که نبود جایگاه مناسب و تعریف شده برای شغل طراحی مد و لباس و کپی برداری از بسیاری از نمونه کارهای خارجی برای طراحیهای داخلی و بومی را میتوان مواردی از این دست بر شمرد.
رشته طراحی لباس بدون کنکور ۱۴۰۲
بسیاری از رشتهها از جمله طراحی لباس در چند سال اخیر پذیرش بدون کنکور داشتهاند که فقط از طریق سوابق تحصیلی و معدل، در دو نوبت (ورودی مهر و بهمن) انجام میشود. اما شرکت در آزمون عملی رشته طراحی لباس برای دانشگاههای سراسری اجباری است. دانشجویان دوره بدون کنکور ملزم به پرداخت شهریه نیز هستند.
تفاوت رشته طراحی لباس با طراحی دوخت
تفاوت عمده رشته طراحی لباس و طراحی و دوخت در این است که در طراحی لباس تمرکز و فوکوس بر روی صرفا طراحی و مدلسازی است اما در طراحی و دوخت بر روی طراحی لباس کمتر تمرکز می شود و بیشترین توجه برروی دوخت و اجرا نیز می باشد. در طول تاریخ لباس همواره بیانگر فرهنگ و قومیت و شخصیت و جایگاه هر فردی در جامعه بوده است .
درآمد رشته طراحی لباس در ایران
درآمد فارغ التحصیل رشته طراحی لباس در شرکت های خصوصی بسته به تبحر، تخصص، تجربه و توافق صورت گرفته با کارفرمای خویش، درآمدهای مختلفی دارند.
مزایا و معایب شغل طراحی لباس
فعالیت در هر شغلی مزایا و معایب خاص خودش را دارد. در بیشتر مواقع اینکه چه موردی مزیت و چه موردی از معایب یک شغل به شمار بیاید بستگی زیادی به شخصیت، سلایق، مهارت و طرز فکر فرد شاغل دارد، اما به طور کلی، بخشی از مزایا و معایب فعالیت در شغل طراحی لباس شامل موارد زیر میشود:
مزایا
نیاز به خلاقیت و نوآوری
امکان فعالیت در حوزههای مختلف
امکان کسب درآمد بالا
امکان دورکاری و انجام کارهای پروژهای
جایگاه اجتماعی خوب
امکان فعالیت به صورت مستقل (برندسازی)
فرصت سفرهای کاری
معایب
ثابت نبودن ساعات کاری
درآمد متغیر
در معرض انتقاد بودن
نیاز به تغییر مداوم
مواجه شدن با مشتریان سختگیر
رقابت بالا
طراحی مد و لباس، صنعتی رو به رشد و نیازمند خلاقیت و بهروز بودن است. یک طراح لباس در وهله اول هنرمندی است که ایدهها و باورهایش را در قالب پوشاک و اکسسوری برای شکل بخشیدن به فرهنگی خاص ارائه میکند. طراحان لباس در صورتی که خلاقیت و بهروز بودن را سرلوحه کار خود قرار بدهند میتوانند از درآمد و جایگاه اجتماعی خوبی بهرهمند شده و بر جامعه اطراف خود اثرگذار باشند.
کارشناسان مرکز مشاوره آرکا در کلیه مراحل ثبت نام، ادامه تحصیل، انتخاب رشته و … در تمام رشته های دانشگاهی و مدارس، همراه متقاضیان بوده و از طریق سیستم مشاوره تلفنی، پاسخگوی سوالات و شبهات در کلیه زمینه های تحصیلی و شغلی می باشند.