عناوین اصلی مقاله
پنهان
رشته بینایی سنجی برای چه کسانی مناسب است؟
بینایی سنجی رشته ای بدون استرس های رشته های بالینی است. درواقع افرادی که طاقت خون و صحنه های ناخوشایند در رشته های بالینی مثل پزشکی، پرستاری، و … را ندارند، می توانند سراغ رشته بینایی سنجی بروند. در این رشته به دلیل کار با عضو ظریف و حساس چشم، داشتن دقت بالا و تمرکز اهمیت بسیار دارد. همچنین دستان اپتومتریست باید بدون لرزش و دقیق باشد. یکی از درس هایی که در بینایی سنجی بسیار به کار می آید، فیزیک نور است. پس کارشناسی بینایی سنجی باید تا حدودی بر این درس مسلط باشد.طرح دوساله بینایی سنجی
گذراندن طرح دوساله در رشته بینایی سنجی برخلاف رشته هایی نظیر پزشکی، دندانپزشکی، و … اجباری نیست و به صورت اختیاری و مازاد بر نیاز صورت می گیرد. اما اگر یکی از فارغ التحصیلان رشته بینایی سنجی بخواهد مطب بینایی سنجی خود را دایر کند، برای مجوز ملزم به گذراندن طرح دوساله بینایی سنجی است.جایگاه رشته بینایی سنجی در جهان
رشته بینایی سنجی جایگاه بیستم در میان بهترین شغل های مراقبت از سلامت، جایگاه بیست و دوم در بین بهترین شغلها از نظر درآمدزایی و جایگاه چهل و نهم در بین بهترین شغلها هستند؛ این درحالی است که از زمان به رسمیت شناخته شدن آن به مثابه علم چندان نمی گذرد.
این رشته در دانشگاه هایی نظیر دانشگاه هاروارد، دانشگاه آکسفورد، دانشگاه کمبریج، دانشگاه استنفورد، دانشگاه جان هاپکینز، دانشگاه کالیفرنیا، موسسه تکنولوژی ماساچوست، دانشگاه ییل، دانشگاه تورنتو دانشگاه پنسیلوانیا و … تدریس می شود.
وظایف بینایی سنج ( اپتومتریست )
بررسی چشم از نظر وجود عیوب انکساری ( دوربینی ، نزدیک بینی و آسیگماتیسم ) ، اختلال دید دوچشمی ، تنبلی چشم ، کور رنگی ، انحراف عضلات چشم و… تجویز ، ساخت و ارائه ی انواع عینک ها و لنز های تماسی طبی برای عیوب انکساری چشم تهویه و تجویز وسایل کمک بینایی برای کم بینایان و توانبخشی کم بینایی تصحیح اختلالات دوبینی و تنبلی چشم ارائه ی تمرینات و ورزش های چشمی جهت اصلاح برخی اختلالات عضلانی چشم تشخیص بیماری های بخش قدامی چشم از جمله گلوکوم ( آب سیاه ) و کاتاراکت ( آب مروارید ) و ارجاع بیماران به چشم پزشک جهت درمانتوانایی ها و استعداد های مورد نیاز برای رشته بینایی سنجی
علاقه مندی به دروس ریاضی ، زیست شناسی و فیزیک به خصوص فیزیک نور که پایه و اساس علم اپتومتری را تشکیل می دهند از مهم ترین نکات هنگام انتخاب این رشته است. مزیت رشته ی بینایی سنجی نسبت به سایر رشته های پیراپزشکی این است که با بیماران بدحال ، عفونت و زخم و خون در تماس نیستند و شیفت شب ندارند . از این جهات بینایی سنجی مناسب افرادی است که علاقه ای به حضور در محیط بالینی بیمارستان ندارند. با این حال اپتومتریست ها باید از صبر و حوصله ی زیادی برای انجام معاینات تکراری ولی دقیق و ظریف برای تعیین نمره ی چشم برخوردار باشند ، در پیگیری دوره ای بیماران کوتاهی نکنند و مهارت های ارتباطی قوی ای برای توضیح دستورالعمل های لازم جهت حفظ سلامت بینایی به مراجعین به خصوص کودکان داشته باشند .لیست دانشگاه های دارای رشته بینایی سنجی ۱۴۰۲
دانشگاه های علوم پزشکی ( مشهد شهید بهشتی ایران زاهدان تهران )واحد های درسی بینایی سنجی
تعداد کل واحد ها: ۱۴۶ واحد دروس عمومی: ۲۳ واحد دروس اختصاصی: ۷۳ واحد دروس پایه: ۴۲ واحد پایان نامه و کارآموزی: ۸ واحددروس رشته بینایی سنجی در دانشگاه
پس از معرفی رشته بینایی سنجی و چیستی آن، نوبت به معرفی انواع دروس عمومی و تخصصی آن می رسد. ممکن است برخی از داوطلبان متقاضی انتخاب رشته دانشگاه آزاد و سراسری، به رشته بینایی سنجی علاقه داشته باشند، اما درس های موجود در طول تحصیل دانشگاه را دوست نداشته و همین امر در آینده سبب ترک تحصیل و یا انصراف از تحصیل آن ها شود. همان طور که می دانید مدت مجاز تحصیل مقطع لیسانس حدود چهار سال و برابر با هشت نیمسال تحصیلی می باشد. البته این مهلت بر اساس تبصره و قوانینی که از طریق وزارت علوم به دانشگاه ها اعلام شده، تغییر می کند و دانشجو تا زمانی که تمامی تعداد واحدهای کارشناسی خود را پاس نماید می تواند در چارچوب قوانین موجود دانشگاه، به ادامه تحصیل بپردازد. بنابراین دانشجویان رشته بینایی سنجی نیز باید با اطلاع از دروس عمومی و اختصاصی خود به تحصیل در هشت نیمسال تحصیلی و یا بیشتر بپردازند. در ادامه جدول این دروس ارائه شده است. دروس پایه و اصلی: فیزیک نور، شیمی عمومی، بیوشیمی، فیزیولوژی عمومی، تشریح عمومی و اعصاب، آمار حیاتی، کمک های اولیه، اورژانس های چشم، آسیب شناسی عمومی، میکروب شناسی، دارو شناسی، علائم چشمی در بعضی از بیماری های داخلی، ژنتیک و چشم، تشریح و بافت شناسی چشم، فیزیولوژی چشم، اپتیک هندسی و فیزیکی، لابراتوار اپتیک، فیزیولوژی اپتیک، مقدمات اپتومتری، ابزرواسیون، تاریخچه اپتومتری و علوم بینایی، زبان تخصصی، اپتومتری، بینایی محیطی. دروس تخصصی: عدسی های تماسی، آسیب شناسی چشم، اپتومتری کودکان، اپتومتری افراد مسن و نیمه بینایان، اپتومتری مشاغل و بهداشت چشم، اپتومتری چشم، مکانیسم دید دو چشمی، درمان آنومالی های دو چشمی، آنالیز مشاهدات کلنیکی، پایان نامه، کارآموزی.نظر اکثر دانشجویان رشته بینایی سنجی
یک بینایی سنج می‌تواند به عنوان مشاور در مورد بهداشت چشم و مشکلات بینایی در محیط‌های آموزشی، خدماتی و صنایع یا سازمان‌های دولتی و صنایع همکاری کند یا مسؤول سنجش بینایی جهت امور استخدامی و نظامی و اخذ گواهی‌نامه رانندگی و خلبانی باشد یا در اورژانس برای انجام کمک‌های اولیه چشمی تا رسیدن بیمار به مراکز ذی‌ربط فعالیت کند. از سوی دیگر یک بینایی‌سنج علاوه بر درمان می‌تواند درزمینه پیشگیری نیز فعالیت نماید مثل طراحی طرح پیشگیری از تنبلی چشم که هر ساله با همکاری سازمان آموزش و پرورش استثنایی و سازمان بهزیستی برگزار می‌شود. در این طرح فارغ‌التحصیلان این رشته حضوری فعال دارند و با شناسایی سریع و به موقع بیماران و انجام توانبخشی مورد نیاز و با استفاده از تکنیک‌های مناسب از این نابه‌هنجاری جلوگیری می‌کنند. دانشجوی این رشته باید در طی تحصیل اطلاعات عمومی خوبی در زمینه پزشکی کسب کند چون وقتی بیمار به بینایی‌سنج مراجعه می‌کند از مشکل خود اطلاع دقیقی ندارد. دانشجوی این رشته اگر بخواهد متخصص خوبی بشود و کارخوبی ارائه بدهد باید روابط عمومی خوبی داشته باشد تابتواند اعتماد بیمار را جلب کند و به یاری بیمار در جهت مداوا قدم بردارد .درآمد رشته بینایی سنجی در ایران
هرچند نمی‌توان میانگین دقیقی از درآمد بینایی‌سنجان داشت اما باید این جمله کلیشه‌ای را تکرار کرد که همه چیز به خود شخص وابسته است. بینایی سنجی در کلینیک‌های خصوصی درآمد بهتری نسبت به بیمارستان‌ها یا درمانگاه‌های دولتی دارد. البته بینایی سنج باید روابط عمومی و ارتباطات خوبی با چشم پزشکان برقرار کند تا از این طریق مراجعه کنندگان، درآمد و تجربه بیشتری داشته باشد. در حال حاضر در سراسر کشور در حدود ۲۰۰۰ بینایی سنج (اپتومتریست) فعال وجود دارد. متوسط درآمد یک بینایی سنج در ایران در صورتی که بخواهد به صورت مستقل کار کند مبلغی در حدود ماهانه ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان است که در مقایسه با درآمد دیگر رشته های کارشناسی پیراپزشکی میزان درآمد بسیار بالایی است. این در حالی است که بینایی سنج ها در کنار ویزیت بیماران اکثرا به فروش عینک، عدسی و لنزهای طبی و غیرطبی نیز میپردازند. متوسط سود از فروش هر یک از این موارد تقریبا ۵۰% است. به عنوان مثال در فروش عینک یا لنزهای طبی ۵۰% مبلغ فروش سود است.
فرصت های شغلی در بینایی سنجی
بینایی سنج می تواند در بیمارستان ها، کلینیک ها و سایر مراکز درمانی مشغول به کار شود. او می تواند در حوزه بهداشت چشم و مشکلات بینایی به انواع سازمان های آموزشی، خدماتی، صنعتی و نظامی مشاوره داده و با آنها همکاری کند. همچنین در صورت داشتن شرایط لازم می تواند با اخذ مجوزهای لازم دفتر کار شخصی راه اندازی کند. همچنین بینایی سنج می تواند به ساخت و فروش عینک های طبی نیز بپردازد که برای این کار هم باید مجوزهای لازم را بگیرد. بینایی سنج هایی که دارای مدارک تحصیلی عالی هستند، می توانند در صورت علاقه به حوزه آموزش و پژوهش، وارد سیستم آموزش عالی کشور شده و در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی مشغول به کار شوند. در حال حاضر در کشور ما افراد زیادی دارای مشکلات بینایی هستند. اجرای برنامه های پیشگیرانه در سنین کودکی به کاهش این مشکلات در بزرگسالی کمک می کند. بینایی سنج ها افرادی هستند که می توانند نقش اصلی را در اجرای این برنامه ها داشته باشند. همچنین اکثر مشکلات بینایی افراد توسط بینایی سنج رفع می شود و نیازی به مراجعه به چشم پزشک نمی باشد. شاید بتوان گفت بینایی سنج در در تشخیص و درمان این مشکلات و اختلالات بینایی، تخصص بیشتری نسبت به چشم پزشک دارد زیرا در طول دوران تحصیل واحدهای بیشتری را در این حوزه گذرانده است فقط افرادی که بیماری های چشمی نیازمند به تجویز دارو و جراحی دارند، باید به متخصص چشم پزشک مراجعه کنند. یکی از مشکلات مرتبط با بینایی سنجی در کشور این است که مردم شناخت کافی از بینایی سنج و وظایف آن ندارند. این عدم شناخت باعث شده در اکثر موارد برای هر نوع اختلالات و مشکلات بینایی، به جای مراجعه به بینایی سنج، به چشم پزشک مراجعه می کنند. در بسیاری از کشورهای پیشرفته از جمله انگلستان، تعداد بینایی سنج ها نسبت به چشم پزشکان بسیار بیشتر است و مردم برای رفع مشکلات بینایی خود ابتدا نزد بینایی سنج می روند. بنابراین لازم است ضمن دادن اطلاعات بیشتر در راستای شناخت بیشتر حوزه بینایی سنجی، فرهنگ سازی لازم صورت گرفته و در نتیجه آن شرایط کاری بینایی سنج ها در کشور بهبود یابد. یکی از زمینه های شغلی خوب برای بینایی سنج ساخت و فروش عینک های طبی است. متاسفانه ورود برخی از افراد غیر متخصص به این حوزه مشکلاتی را برای بینایی سنج ها ایجاد کرده است. ولی اخیرا با تاکید زیادی که روی دریافت مجوز توسط افراد متخصص می شود، امید است مسایل این بخش نیز رفع و زمینه کاری بینایی سنج ها در این حوزه فعال تر شود. در مجموع با توجه به وجود نیاز همیشگی جامعه به بینایی سنج ها در رفع اختلالات بینایی و روند افزایشی شناخت و آگاهی مردم با این متخصصان، پیش بینی می شود آینده شغلی مناسبی پیش روی آنها در کشور باشد.ادامه تحصیل در رشته بینایی سنجی
رشته بینایی سنجی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌شود. در مقطع کارشناسی، این رشته گرایش خاصی ندارد و عمومی ارائه می‌شود. فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی نیز می‌توانند علاوه بر رشته بینایی سنجی در شاخه‌ها زیر نیز اقدام به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد نمایند: اپیدمیولوژی مدیریت توانبخشی مهندسی پزشکی (بیوالکتریک) انفورماتیک پزشکی علوم تشریحی زیست فناوری پزشکی و… دکتری این رشته نیز در ایران وجود دارد که ظرفیت آن بسیار محدود بوده و بیشتر برای جذب هیئت علمی استفاده می‌شود. این رشته دارای طرح اجباری نمی‌باشد و در صورت تمایل می توانید در دوران طرح شرکت کنید.مزایا و معایب رشته بینایی سنجی
این رشته نیز همانند سایر رشته‌ها مزایا و معایت مختلفی دارد مثل :
رشته شما تقریبا به دور از هیجان است. اگر انسان ریسک پذیری هستید، شاید این رشته متناسب با روحیات شما نباشد.
در مراکز دولتی از حقوق به نسبت پایینی برخوردار است.
دخالات صنفی در این رشته همانند سایر رشته‌ها وجود دارد.
شما با خون، عفونت و… در تماس نیستید و احتمال ابتلا به بیماری کاهش پیدا می‌کند.
شیفت شب برای شما وجود ندارد.
این رشته از بازار کار و امنیت شغلی نسبتا خوبی برخوردار است.
امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر وجود دارد.
شما اجازه تجویز دارو ندارید.
امکان تاسیس دفتر کار بر خلاف بسیاری از رشته‌های دیگر حتی با مدرک لیسانس نیز امکان‌پذیر است، به شرطی که شما دوره طرح خود را طی کرده باشید.
مشاوره انتخاب رشته بینایی سنجی
اگر می خواهید به تحصیل در این رشته بپردازید و سوالاتی از قبیل زمان ثبت نام، شرایط و نحوه پذیرش و … در مورد آن دارید می توانید با کارشناسان و مشاوران تحصیلی آرکا صحبت کنید. برای مشاوره تلفنی میتوانید با مرکز مشاوره آرکا تماس بگیرید. اگر می خواهید به تحصیل در این رشته بپردازید و سوالاتی از قبیل زمان ثبت نام، شرایط و نحوه پذیرش و … در مورد آن دارید می توانید با کارشناسان و مشاوران تحصیلی آرکا صحبت کنید. برای مشاوره تلفنی میتوانید با مرکز مشاوره آرکا تماس بگیرید. کارشناسان مرکز مشاوره آرکا در کلیه مراحل ثبت نام، ادامه تحصیل، انتخاب رشته و … همراه متقاضیان بوده و از طریق سیستم مشاوره تلفنی، پاسخگوی سوالات و شبهات در کلیه زمینه های تحصیلی و شغلی می باشند.
